Każdy z nas niesie w sobie pewne wzorce – schematy myślenia, odczuwania i zachowania, które powstają głównie w dzieciństwie. Kiedy nasze potrzeby emocjonalne nie zostały w pełni zaspokojone, w dorosłym życiu możemy nosić w sobie poczucie odrzucenia, winy, braku wartości czy przekonanie, że „nie zasługuję na miłość”. Takie schematy działają w tle – wpływają na nasze decyzje, relacje i sposób, w jaki widzimy siebie i świat.
Terapia schematów została stworzona właśnie po to, aby pomóc osobom uwięzionym w tych powtarzających się wzorcach. To połączenie klasycznej psychoterapii poznawczo-behawioralnej z elementami terapii skoncentrowanej na emocjach i relacji terapeutycznej. Dzięki temu praca nie ogranicza się tylko do zmiany myśli, ale obejmuje również głębokie doświadczenia emocjonalne.
Kiedy warto skorzystać z terapii schematów?
- gdy wciąż powtarzają się te same trudności w relacjach (np. wybieranie partnerów, którzy ranią),
- przy silnym poczuciu odrzucenia, samotności czy niewystarczalności,
- gdy dominuje surowy krytyk wewnętrzny i brak akceptacji siebie,
- w przypadku zaburzeń lękowych i depresyjnych,
- przy zaburzeniach osobowości (np. borderline),
- kiedy pojawia się poczucie utknięcia – mimo wielu prób zmian, życie wygląda wciąż tak samo.
Jak wygląda terapia schematów?
Rozpoznanie schematów – wspólnie z terapeutą pacjent odkrywa, jakie wzorce kierują jego myślami, emocjami i zachowaniem.
Praca z emocjami – wykorzystuje się techniki wyobrażeniowe, pracę z wewnętrznym dzieckiem, dialog z krytykiem wewnętrznym.
Budowanie nowych doświadczeń – terapeuta pomaga doświadczyć w relacji terapeutycznej tego, czego brakowało w dzieciństwie: akceptacji, zrozumienia, wsparcia.
Zmiana zachowań – pacjent uczy się nowych strategii radzenia sobie, które zastępują te krzywdzące i nieskuteczne.
Co daje terapia schematów?
- lepsze rozumienie siebie i swoich potrzeb,
- większą samoakceptację i poczucie własnej wartości,
- umiejętność tworzenia zdrowszych relacji,
- stopniowe uwalnianie się od ciężaru przeszłości,
- życie bardziej świadome i zgodne ze sobą.
Terapia schematów to proces, który dotyka najgłębszych części naszej osobowości. To droga, dzięki której można przerwać cykl powtarzających się cierpień i dać sobie szansę na pełniejsze, spokojniejsze życie.
